Gevoelens van onzekerheid. Hoe houd je je staande?

Veel mensen zitten, gezien de wereldwijde verspreiding van het coronavirus, in een situatie van onzekerheid. Hoe zal het virus zich verspreiden? Loop ik risico, wat zijn de gevolgen voor mij en voor mijn naasten als deze crisis lang aanhoudt? Verlies ik mijn baan, loop ik het risico om mijn opleiding niet op tijd te kunnen afronden? Hoe houd ik contact met mijn vrienden en vriendinnen?

Je onzeker voelen is normaal

Je voelt je onrustig, verdrietig, ligt te piekeren in bed en eventueel gebruik je alcohol, drugs of tabak om er vanaf te komen. Je merkt al snel dat dat niet werkt.

Niemand is geboren met een zak vol zekerheden. Je voelt je meer of minder onzeker afhankelijk van wat je verwachtingen zijn, je doelen, wat je geleerd hebt en de omstandigheden waarin je verkeert. Het komt maar weinig voor dat iedereen de hele dag onzeker is. De meesten zijn het alleen in bepaalde situaties. Je voelt je onzeker als je niet goed weet wat je het beste kunt doen en/of wat er gaat gebeuren. Het kan ook zijn dat je wel weet wat je moet doen maar onzeker bent of je het wel kunt. Voldoende vertrouwen in jezelf is in zulke situaties dan heel belangrijk. Je ontwikkelt dat door te accepteren dat je het niet perfect hoeft te doen, dat je fouten mag maken en daarvan kunt leren. Het klinkt misschien een beetje raar, maar ook in een crisissituatie kun je genieten van datgene wat je doet. Jezelf complimenten geven helpt daarbij.

 

Steun van anderen

Maar denk niet dat je alles zelf kunt oplossen. Steun van andere mensen is heel belangrijk om met onzekerheid om te gaan. Dus vraag aan je naasten, je vrienden, je ouders of die je maar vertrouwt, om je een beetje te helpen en geen onnodige stress te veroorzaken door je te bekritiseren.

En daarnaast zijn er allerlei hulplijnen opengesteld om je met raad en zo nodig met daad bij te staan. Er zijn ook websites waar je met gelijkgezinden ervaringen kunt delen.

 

Dat veel jonge mensen zich nu meer dan ooit onzeker voelen heeft veel te maken met de ongrijpbaarheid van het virus.

Hoe zal de verspreiding zich in jouw land, jouw stad of jouw vriendengroep verspreiden? Wellicht heb je contact gehad met iemand waarvan je achteraf hoort dat hij met het coronavirus besmet is of is geweest. Dat brengt extra onzekerheid met zich mee. We leven in een land waarin heel veel zaken ontzettend goed zijn geregeld. Dat blijft zo. Maar tijdelijk hebben we ermee te maken dat we van veel voorzieningen geen of maar heel weinig gebruik kunnen maken. Gelukkig hebben we moderne communicatiemiddelen waardoor we de fysieke afstand kunnen combineren met sociale nabijheid. Maar dat vooral jonge mensen zich nu veel zorgen maken is logisch: ze staan aan het begin van het leven, hebben vooral de toekomst in het vizier, moeten nog een positie verwerven op het gebied van opleiding, werk en relaties. Dat staat nu misschien eventjes op losse schroeven, on hold.

 

Wat kun je doen?

Een belangrijke vraag is uiteraard wat je het beste kunt doen in deze situatie. Er zijn op internet betrouwbare lijstjes te vinden met tips van psychologen. Ze zijn bedoeld om mensen te helpen zodat ze vitaal blijven en hun veerkracht niet verliezen. Dat helpt bij het herstel – bijvoorbeeld als je besmet bent geraakt of geweest.

 

• Praten helpt

In het algemeen is het zeer aan te raden om te proberen stress te voorkomen, goed te slapen en fysiek actief te blijven. Belangrijk bij het behoud van veerkracht is dat je je ervaringen en je gevoelens deelt met anderen. In je eentje piekeren levert zelden een goede oplossing op. Door met anderen te praten, en dat kan prima digitaal, creëer je verbondenheid en vertrouwen in jezelf, en ook weer in je toekomst.

 

• Structuur in je leven

Verder is het belangrijk, wanneer je een reeks dagen of misschien wel weken je huis of kamer niet uit kunt, dat je structuur aanbrengt in je leven. Dat is niet per se hetzelfde wat je in normale situaties zou doen. Maar je kunt nog steeds aan een vast dagritme houden. Je kunt jezelf goed verzorgen, proberen te bewegen (in je eentje een lange wandeling maken kan nog steeds), nadenken over wat je na de periode van het gedwongen thuis zitten gaat doen, of wat jij maar belangrijk vindt. Houdt eventueel een dagboekje bij.

 

• Nieuws op afstand

Ook is het verstandig niet de hele dag nieuwsberichten te volgen over de coronacrisis en wat dat in ons land, of elders in de wereld, betekent. Je loopt het risico dat je in al die berichten vastloopt en daar misschien wel depressief van wordt. Dat is riskant want je maakt het dan voor jezelf extra moeilijk om kritisch na te denken over je situatie, of hoe je zo goed mogelijk hygiëne kunt betrachten.

 

• Zorgen voor anderen

Je kunt nagaan wat je kunt betekenen voor andere mensen. Wie zich bekommert om een ander zorgt daarmee ook voor zichzelf. Dus kijk wie je in je omgeving kunt steunen of een tip kunt geven.

 

• Aanvaard de situatie

Stress kun je ook voorkomen door de situatie voor zover het zaken betreft die jij toch niet in de hand hebt te aanvaarden. Je kunt je boos maken over de onvoorzichtigheid van andere mensen. Je kunt heel erg piekeren over je financiële situatie, je opleiding, of je zorgen maken over je naasten. Maar als je hebt gedaan wat je kunt om iets te veranderen of te verbeteren is dat genoeg. Hoe lang de coronacrisis nog duurt weet niemand. Maar het is wel zeker dat er weer een eind aan komt.